Wiele osób pracujących na etacie rozważa założenie własnej firmy ze względu na szansę wyższych zarobków i realizacji swoich indywidualnych celów. Pojawia się jednak kwestia tego, co bardziej się opłaca — etat czy własna działalność?
Choć nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, to obydwie możliwości mają swoje plusy i minusy, które pomogą Ci w podjęciu decyzji. Przedstawimy je w tym artykule.
Spis treści
Czym jest JDG i jak założyć działalność gospodarczą?
Jednoosobowa działalność gospodarcza to — według Ustawy Prawo Przedsiębiorców – „zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły”. Krótko mówiąc, to forma działalności gospodarczej, która nastawiona jest na cel zarobkowy, a właścicielem jest jedna osoba.
Założenie jednoosobowej działalności gospodarczej jest stosunkowo proste i szybkie, a sam proces rejestracji w CEIDG — bezpłatny.
Więcej o tym, czym jest jednoosobowa działalność gospodarcza, jakie są jej zalety i wady oraz jak dokładnie wygląda rejestracja firmy, przeczytasz w naszym artykule — Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą?
Etat a własny biznes — główne różnice
Etat
Pracując na etacie, korzystasz z kilku znaczących uproszczeń w porównaniu z prowadzeniem własnej działalności gospodarczej.
Przede wszystkim nie musisz martwić się samodzielnym rozliczaniem podatków i opłat na Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Te obowiązki spoczywają na pracodawcy, który z automatu potrąca odpowiednie składki i podatki od Twojego wynagrodzenia i przekazuje je do odpowiednich instytucji. W związku z tym nie musisz śledzić terminów rozliczeń z ZUS i urzędem skarbowym. To jedna z rzeczy, która sprawia, że opłaca się mieć umowę o pracę.
Dodatkowo, na etacie większość rachunków i opłat podatkowych są pokrywane przez pracodawcę. Nie musisz martwić się o ewentualne koszty prowadzenia firmy związane z wynajmem biura, zakupem i utrzymaniem sprzętu, opłatami za telefon czy prowadzeniem księgowości. Otrzymujesz płatny urlop wypoczynkowy, a w przypadku choroby czy ciąży masz zapewnione zabezpieczenie finansowe w postaci świadczeń społecznych.
Własna działalność gospodarcza
Założenie własnej działalności gospodarczej wiąże się z większą samodzielnością, ale również większą odpowiedzialnością i kosztami. Masz obowiązek samodzielnie dbać o rozliczenia podatkowe i terminowe opłacanie składek ZUS, a w przypadku popełnienia błędów narażasz się na dodatkowe koszty w postaci kar finansowych. Dlatego tak istotne jest zadbanie o rzetelną księgowość. Jeśli zdecydujesz się założyć firmę, w LinkTAX jesteśmy gotowi wesprzeć Cię w każdym aspekcie prowadzenia działalności. Wystarczy, że wypełnisz formularz kontaktowy, a nasz doradca przedstawi Ci wszystkie szczegóły.
Założenie firmy jest bezpłatne, ale prowadzenie działalności generuje regularne koszty, w tym związane z opłatami ZUS, które płaci się niezależnie od generowanych przychodów. Masz jednak możliwość ubiegania się o preferencyjne składki i ulgi dla początkujących przedsiębiorców, jeśli przychód nie przekroczył określonej kwoty w poprzednim roku kalendarzowym. Więcej na ten temat przeczytasz w naszym artykule na temat obniżonych składek społecznych.
Należy pamiętać również o możliwych dodatkowych kosztach prowadzenia działalności w zależności od jej rodzaju, takich jak czynsz za lokal, zakup i utrzymanie sprzętu, opłaty za telefon, podatek dochodowy oraz koszty związane z prowadzeniem księgowości. Jednak możesz ubiegać się o dofinansowanie na własną działalność w postaci dotacji z urzędu pracy, dotacji unijnych, czy pożyczek na start.
W przypadku prowadzenia działalności musisz sam zatroszczyć się o zabezpieczenie na wypadek choroby lub niezdolności do pracy poprzez zgłoszenie się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego (jeśli nie zdecydujesz się jej opłacać, stracisz prawo do różnych świadczeń). Większość przedsiębiorców deklaruje niższą podstawę wymiaru składek, co wypływa na wysokość świadczeń, które są liczone od tejże podstawy.
Ponadto, prowadzenie własnej działalności oznacza większą odpowiedzialność za zdobywanie klientów i zarządzanie firmą, a w niektórych przypadkach należy pamiętać o konieczności posiadania licencji i koncesji.
Podsumowując, prowadzenie własnej działalności gospodarczej daje większą niezależność i możliwość samorealizacji, wiąże się jednak z większymi obowiązkami, kosztami i ryzykiem. Dlatego, zanim zdecydujesz się na założenie biznesu, warto pamiętać o tym, że istnieją dofinansowania na własną działalność, które na początku Twojej drogi jako przedsiębiorca mogą Cię znacznie wesprzeć. Ponadto warto również przygotować biznesplan, w którym zawrzesz swoje cele, zaplanujesz strategię i środki. Z naszego artykułu — Jak stworzyć skuteczny biznesplan? — dowiesz się wszystkich szczegółów.
Natomiast praca na etacie daje większą pewność finansową i ochronę socjalną, ale może mieć ograniczenia związane z możliwością rozwoju i zarobków w dłuższej perspektywie. Pamiętaj, że aby zacząć własny biznes, potrzebne są umiejętności zarówno twarde, jak i miękkie, które nie każdy z nas posiada. Jako pracownik etatowy również możesz realizować swoje indywidualne cele zawodowe bez obowiązku rejestracji firmy, o czym przeczytasz w dalszej części artykułu.
Chcesz założyć JDG? Specjaliści LinkTAX mogą wesprzeć Cię w tym procesie!
Zarobki — czy warto założyć własną działalność gospodarczą?
Ta kwestia, czy lepiej jest zarabiać na własnej działalności gospodarczej, czy na etacie, jest jednym z kluczowych pytań. Odpowiedź na to pytanie jest złożona i zależy od wielu czynników, takich jak długoterminowe cele finansowe, ryzyko i samodyscyplina.
Zaletą własnej działalności jest to, że jeśli dobrze wykonujesz swoją pracę, możesz skalować swoje przychody, co na etacie jest nieco trudniejsze. Ponadto przez pierwsze pół roku od rozpoczęcia działalności gospodarczej, opłaty, takie jak ZUS, są relatywnie niskie, a korzystając z Małego ZUS-u Plus, można odłożyć nieco więcej środków.
Jednak pamiętaj, że jeśli firma nie będzie dobrze prosperowała i rozwijała się, ciężko będzie Ci utrzymać się na rynku. Dlatego decydując się na własną działalność, kluczowym krokiem jest dokładna analiza rynku i zadanie sobie kilku istotnych pytań:
- Jakie ceny za podobne usługi ma Twoja najbliższa konkurencja?
- Czy istnieje odpowiedni popyt na Twoje usługi?
- Czy Twoje oczekiwania finansowe są realistyczne w obecnej sytuacji na rynku?
Własna działalność wymaga zdobycia klientów, zbudowania marki i rozwinięcia sieci kontaktów.
Praca na etacie ma swoje zalety w tym aspekcie. Jeśli pracujesz na etacie, otrzymujesz regularne, comiesięczne wynagrodzenie zapisane w umowie. Istnieje również określony czas pracy i zakres obowiązków, co zapewnia Ci stabilność. Ponadto często pracownicy na etacie mogą liczyć na dodatki motywacyjne i szkolenia zawodowe, które podnoszą ich kwalifikacje.
Własna działalność może przynieść znaczne zyski, ale jest również ryzykowna. Jednak mimo że praca na etacie jest bezpieczniejsza i bardziej stabilna pod względem finansowym, to kroczenie własną ścieżką zapewnia mnóstwo satysfakcji.
Etat czy własna działalność — zalety i wady w pigułce
Etat — zalety
- Stabilność — jednym z najważniejszych atutów pracy na pełen etat jest stabilność zatrudnienia. Umowa o pracę na czas nieokreślony daje Ci pewność, że nie zostaniesz nagle zwolniony. Nie musisz martwić się o przyszłość zawodową, co stanowi duży komfort psychiczny.
- Ustalone warunki pracy — forma pisemnej umowy o pracę określa jasno i precyzyjnie warunki zatrudnienia, w tym rodzaj pracy, miejsce wykonywania obowiązków, wymiar czasu pracy i wynagrodzenie. Wiesz, czego się spodziewać i co Ci przysługuje.
- Wynagrodzenie — na etacie masz pewność co do wysokości wynagrodzenia, które musi wynosić co najmniej tzw. minimalną krajową. Ponadto wypłata wynagrodzenia i odprowadzanie podatków oraz składek ZUS odbywają się automatycznie przez pracodawcę.
- Unormowany czas pracy — praca na pełen etat to zazwyczaj standardowy 8-godzinny dzień pracy, co pozwala na lepsze planowanie życia prywatnego i zawodowego. Przysługuje również przerwa, jeśli praca trwa dłużej niż 6 godzin dziennie.
- Płatne dni ustawowo wolne, urlop, czy chorobowe — na etacie przysługuje Ci płatny urlop wypoczynkowy oraz wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy, co stanowi ważne udogodnienie, pozwalające na regenerację, odpoczynek i powrót do zdrowia. Istnieje również możliwość korzystania z urlopu na żądanie.
Etat — wady
- Ograniczenia i obowiązki — podpisując umowę o pracę, jesteś zobowiązany do wykonywania określonych obowiązków na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem.
- Brak samodzielności — praca na etacie często oznacza pracę zgodnie z wytycznymi pracodawcy. Nie masz pełnej samodzielności w podejmowaniu decyzji ani w zarządzaniu swoim czasem pracy.
- Zakaz konkurencji — pracodawca ma prawo do umieszczenia w umowie zapisu zabraniającego Ci prowadzenia działalności konkurencyjnej.
- Terminy wypowiedzenia — w pracy na etacie istnieją określone terminy wypowiedzenia, które musisz przestrzegać, co może utrudniać szybką zmianę miejsca pracy lub branży.
- Rutyna — dla niektórych osób praca na etacie może wydawać się nużąca i monotonna.
Praca na pełen etat ma wiele zalet, takich jak stabilność, klarowne warunki zatrudnienia i ochrona prawna pracownika. Jednakże, dla tych, którzy poszukują większej samodzielności i chcą rozwijać własne inicjatywy zawodowe, praca na etacie może być mniej satysfakcjonująca.
Własny biznes — zalety
- Samodzielność — jako przedsiębiorca masz pełną kontrolę nad swoją działalnością. Decydujesz, jakie projekty podejmować, jakie usługi świadczyć i jak organizować pracę. Masz możliwość realizacji swoich pasji i pomysłów.
- Zarobki zależne od własnej pracy — w prowadzeniu działalności gospodarczej to ty decydujesz, ile i w jaki sposób pracujesz. Zarobki zależą od twojego wysiłku i motywacji, co oznacza, że potencjalnie możesz zarobić więcej.
- Elastyczny czas pracy — własna działalność gospodarcza oznacza nielimitowane godziny pracy. Nie masz sztywnych ram czasowych, co pozwala na elastyczne dostosowanie harmonogramu pracy do swoich potrzeb. To także oznacza brak ograniczeń w liczbie dni urlopowych, dzięki czemu możesz planować wolny czas według uznania.
Własny biznes — wady
- Ogromna odpowiedzialność — prowadzenie własnej firmy to ogromna odpowiedzialność nie tylko za siebie, ale także za klientów, którzy polegają na Twoich usługach. Decyzje, które podejmujesz, mają wpływ na losy firmy, co bywa bardzo stresujące.
- Brak płynności finansowej — często, zanim firma zyska rozpoznawalność i zdobędzie stałych klientów, może odczuwać brak płynności finansowej. Inwestycje w markę, zakup sprzętu i koszty operacyjne mogą przewyższać przychody. Taka sytuacja wymaga wytrwałości i cierpliwości.
- Konieczność reagowania na zmiany — rynek i branża wciąż się zmieniają. Jako przedsiębiorca musisz być elastyczny i gotowy na reagowanie na te zmiany. To wymaga ciągłego doskonalenia umiejętności i dostosowywania strategii biznesowej.
- Praca po godzinach — praca na własny rachunek często oznacza długie godziny pracy kosztem życia prywatnego.
- Brak standardowych przywilejów — prowadzenie własnej firmy nie zapewnia takich przywilejów jak płatne nadgodziny, płatny urlop, czy dni wolne na żądanie.
Prowadzenie własnej działalności gospodarczej daje dużą wolność i kontrolę nad swoim życiem zawodowym. To także możliwość spełnienia swoich pasji i pomysłów. Jednakże wiąże się to z ogromną odpowiedzialnością, zarządzaniem strategią i finansami oraz szybkim reagowaniem na zmiany.
Każda firma potrzebuje sprawdzonej księgowości. Postaw na biuro rachunkowe LinkTAX. Zadbamy o rzetelną księgowość i terminowe rozliczenia.
Działalność nierejestrowa
Jeśli chcesz zbudować dodatkowe źródło dochodu na etacie i masz pomysł na własną działalność, a Twój przychód nie przekroczy 3181,5 zł brutto miesięcznie lub przez ostatnie 5 lat nie wykonywałeś działalności gospodarczej, to nie musisz rejestrować firmy w CEIDG.
Co więcej, nawet jeśli masz zarejestrowaną działalność gospodarczą, ale przez ostatnie 60 miesięcy była zawieszona, również możesz prowadzić działalność nierejestrowaną.
Dodatkowo przepisy przewidują pewien wyjątek. Osoba fizyczna ma prawo wykonywać działalność nierejestrową, nawet jeśli pomiędzy 30 kwietnia 2013 roku a 29 kwietnia 2018 roku wykonywała działalność gospodarczą, o ile:
- w tym okresie nie była wpisana do CEIDG,
- wpis do CEIDG został wykreślony przed 30 kwietnia 2017 roku.
Oznacza to, że jeżeli działalność gospodarcza była wykonywana poza granicami Polski, to masz prawo do wykonywania działalności nierejestrowej w Polsce.
Natomiast pamiętaj, że jeżeli chcesz prowadzić działalność, która wymaga zezwolenia, koncesji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej bądź została zdefiniowana w przepisach jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców, masz obowiązek zarejestrować firmę.
Jeśli chcesz wygenerować dodatkowy dochód lub chcesz sprawdzić, czy pomysł na własną działalność ma potencjał, to działalność nierejestrowa jest doskonałą opcją, którą warto rozważyć.
Więcej o działalności nierejestrowanej przeczytasz tutaj.
O czym należy pamiętać, decydując się na własny biznes?
Jeśli stoisz przed wyborem — etat czy własny biznes — i coraz bardziej przychylasz się ku założeniu firmy, musisz pamiętać o kilku kwestiach związanych z rozpoczęciem własnej działalności.
Rejestracja, określenie rodzaju działalności i wybór nazwy firmy
Aby założyć jednoosobową działalność gospodarczą, należy złożyć odpowiedni wniosek – CEIDG-1 – na którym wskazuje się kody wykazane w klasyfikacji PKD 2007, które będą odpowiadały rodzajowi wykonywanych czynności. W wyborze kodu pomoże Ci wyszukiwarka kodów PKD.
W momencie, gdy rejestrujesz swoją jednoosobową działalność gospodarczą w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, musisz wybrać, pod jaką nazwą będziesz działać. Twoja nazwa powinna zawierać co najmniej Twoje imię i nazwisko w formie mianownika. Ponadto najpierw podajesz swoje imię, a potem nazwisko. Możesz również dodać do imienia i nazwiska inne elementy, takie jak opisujące profil Twojej działalności, wskazujące miejsce prowadzenia działalności, pseudonim lub dowolne wyrażenie.
Co ważne, jedna osoba fizyczna może mieć tylko jeden wpis w CEIDG, czyli nie masz możliwości zarejestrowania kilku jednoosobowych firm na swoje nazwisko, ale pod jednym wpisem możesz prowadzić różne rodzaje działalności gospodarczej.
Rejestrując działalność gospodarczą w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, jednocześnie zgłaszasz się do otrzymania numeru NIP i REGON.
Siedziba działalności
Możesz wykonywać działalność gospodarczą w jednym lub wielu miejscach, a każde z tych miejsc musisz uwzględnić we wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Istnieje także możliwość wyboru opcji „brak stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej”, jeśli Twoja działalność będzie wykonywana w sposób mobilny.
Wybór formy opodatkowania
Przychód uzyskany z prowadzenia własnej działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu. Już w momencie składania wniosku CEIDG-1, możesz podjąć decyzję o tym, jak chcesz opodatkować dochody (jeżeli samodzielnie nie wybierzesz formy opodatkowania, będziesz opodatkowany na zasadach ogólnych).
Masz do wyboru trzy opcje: opodatkowanie na ogólnych zasadach (zgodnie ze skalą podatkową), podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Wybór właściwej formy opodatkowania jest kluczowym krokiem. Zależy on od Twoich preferencji i charakteru działalności, dlatego ważne jest dokładne przeanalizowanie i dostosowanie dostępnych opcji do własnych potrzeb. Więcej informacji znajdziesz w naszym artykule na temat form opodatkowania.
VAT
Przedsiębiorcy zazwyczaj są zobowiązani do zarejestrowania się jako podatnik VAT. Jednak w przypadku gdy Twoje roczne obroty nie przekraczają 200 000 zł lub sprzedajesz tylko towary i usługi, które są zwolnione z VAT, nie musisz rejestrować się do VAT.
Aby zarejestrować się jako podatnik VAT, musisz wypełnić formularz VAT-R i złożyć go najpóźniej w dniu poprzedzającym rozpoczęcie sprzedaży towarów lub świadczenia usług podlegających VAT.
ZUS
Pamiętaj, że jako nowy przedsiębiorca możesz skorzystać z tzw. Ulgi na start, która zwalnia Cię z obowiązku płacenia składek na:
- Ubezpieczenia społeczne, w tym emerytalne, rentowe i wypadkowe.
- Fundusz Pracy.
- Fundusz Solidarnościowy.
Po pierwszych 6 miesiącach możesz skorzystać z kolejnej opcji obniżenia składek i przez 24 miesiące płacić preferencyjne składki ZUS.
W naszym artykule na temat obniżonych składek ZUS dla nowych firm poznasz więcej szczegółów.
Konto firmowe
Po założeniu firmy, konieczne jest określenie numeru konta bankowego, który będzie wykorzystywany do dokonywania transakcji związanych z działalnością, a także do regulowania podatków i składek. Nie masz obowiązku otwierania specjalnego konta firmowego. Możesz używać swojego prywatnego konta do celów biznesowych. Jednak tylko wtedy, gdy nie jesteś płatnikiem VAT. Wynika to z wymogu opublikowania numeru rachunku bankowego na Białej liście podatników VAT.
Wiesz już, jakie zalety i wady ma pracowanie na etacie, a jakie prowadzenie działalności. Przedstawione zostały Ci główne kroki zakładania firmy, z którymi trzeba się liczyć. Mamy nadzieję, że niniejszy artykuł pomógł Ci podjąć decyzję.
Jeśli zdecydujesz się na prowadzenie własnego biznesu, pamiętaj, że nasze Biuro Rachunkowe LinkTAX jest gotowe wesprzeć Cię w tym procesie. Wystarczy, że wypełnisz formularz kontaktowy, a nasz doradca przedstawi Ci szczegóły.