W tym artykule przyjrzymy się bliżej, czym jest spółka z o.o., jakie są kluczowe aspekty jej funkcjonowania oraz jakie obowiązki i możliwości niesie ze sobą ten typ spółki w kontekście składek na Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Dowiesz się również, czy będąc członkiem spółki z o.o., możesz uniknąć składek ZUS.
Spis treści
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością — czym jest?
Spółka z o.o. jest rodzajem spółki kapitałowej. To popularny wybór dla małych i średnich firm dzięki swojej strukturze prawnej. Spółka z o.o. posiada osobowość prawną, co pozwala jej na samodzielne zaciąganie zobowiązań i posiadanie praw. Jej majątek jest oddzielony od majątków wspólników, a odpowiedzialność za długi ogranicza się do kapitału zakładowego.
Założenie spółki z o.o. wymaga wyboru wspólników, którzy mogą być osobami fizycznymi lub prawnymi, i sporządzenia umowy spółki, najczęściej w formie aktu notarialnego. Po zawarciu umowy należy wpłacić kapitał zakładowy i zarejestrować spółkę w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS), co pozwala na uzyskanie numerów NIP i REGON. Proces zakładania spółki kończy się zgłoszeniem do urzędu skarbowego, ZUS i GUS odpowiednich danych firmy.
Wspólnik spółki z o.o. a członek zarządu — jaka jest różnica?
Wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, znany również jako udziałowiec, to osoba, która z reguły wnosi wkład finansowy do spółki. Wśród obowiązków wspólników znajduje się m.in. wybieranie i odwoływanie członków zarządu, zatwierdzanie sprawozdań finansowych oraz decydowanie o podziale zysków.
Zarząd spółki odpowiada za działania takie jak reprezentowanie spółki na zewnątrz, w tym podpisywanie umów, przygotowywanie sprawozdań finansowych, a także wprowadzanie zmian w rejestrze KRS. Musi składać się przynajmniej z jednej osoby, czyli prezesa zarządu.
W przypadku sp. z o.o., zarówno wspólnicy, jak i zarząd są niezbędnymi elementami struktury organizacyjnej. Co ważne, wspólnicy w spółce nie muszą pełnić funkcji w zarządzie i na odwrót.
Potrzebujesz pomocy w założeniu spółki z o.o.? Wypełnij formularz, a nasz doradca skontaktuje się z Tobą i pomoże Ci krok po kroku.
Składki na ZUS
ZUS pełni kluczową rolę w systemie zabezpieczenia społecznego w Polsce, odpowiadając za ubezpieczenia zdrowotne i emerytalne, a także za wypłatę emerytur, rent, zasiłków macierzyńskich i chorobowych. Składki na ubezpieczenie społeczne są obowiązkowe nie tylko dla pracowników, ale także dla przedsiębiorców, co gwarantuje im późniejsze świadczenia emerytalne.
Jakie składki wchodzą w skład ZUS?
- Składka na ubezpieczenie emerytalne – 19,52% średniego wynagrodzenia,
- Składka na ubezpieczenie rentowe – 8% średniego wynagrodzenia,
- Składka na ubezpieczenie wypadkowe – od 0,67% do 3,33% średniego wynagrodzenia,
- Składka na ubezpieczenie chorobowe – 2,45% średniego wynagrodzenia,
- Składka na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy – łącznie 2,45% średniego wynagrodzenia.
W 2024 roku przedsiębiorcy w Polsce spotkają się z nowymi wyzwaniami finansowymi związanymi ze zmianami w wysokości składek na Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Podstawą obliczania składek ZUS dla przedsiębiorców jest 60% średniego wynagrodzenia, co w praktyce przekłada się na kwotę 4694,40 zł. To oznacza, że miesięczne składki ZUS wyniosą 1600,27 zł (bez uwzględnienia składki zdrowotnej, zależnej od formy opodatkowania). Jest to znaczący wzrost w porównaniu do roku 2023, gdzie składki wynosiły 1418,48 zł, co oznacza wzrost o 181,79 zł miesięcznie.
Przeczytaj także: Wzrost składek ZUS w 2024 roku
Wysokość składki zdrowotnej w 2024 roku
Składka zdrowotna w 2024 roku dla przedsiębiorców będzie uzależniona od formy opodatkowania, z minimalną kwotą ustaloną na poziomie co najmniej 9% najniższego wynagrodzenia. Dla przedsiębiorców rozliczających się według skali podatkowej lub podatku liniowego składka zdrowotna wyniesie co najmniej 381,78 zł, co w sumie daje miesięczne obciążenie ZUS na poziomie minimum 1982,05 zł. Jeśli chcesz dowiedzieć się, ile wynosi składka zdrowotna na ryczałcie przeczytaj nasz artykuł — Ryczałt 2024 – składka zdrowotna.
ZUS w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
W przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością opłacanie składek na ZUS przez wspólników nie zawsze jest wymagane.
Jednoosobowa spółka z o.o.
Zgodnie z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. jest traktowany na równi z osobami prowadzącymi jednoosobową działalność gospodarczą. Oznacza to, że na takiego przedsiębiorcę ciąży obowiązek opłacania składek ZUS obejmujących ubezpieczenie zdrowotne, emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz możliwość dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
Właściciel jednoosobowej spółki z o.o. pełni rolę zarządu, co nakłada na niego obowiązek opłacania składek ZUS, jednak sposób ich naliczania różni się w zależności od formy zatrudnienia. Właściciel nie może być zatrudniony na umowę o pracę w swojej spółce, co oznacza, że musi opłacać składki inaczej niż typowi pracownicy. Może to być na podstawie umowy zlecenia, gdzie składki są naliczane od przychodu, lub poprzez dobrowolne ubezpieczenie społeczne, gdzie również opiera się na przychodach z działalności.
Ulgi w ZUS — jednoosobowa spółka z o.o.
Właściciele jednoosobowych spółek z o.o. mogą częściowo optymalizować koszty związane ze składkami ZUS poprzez łączenie działalności jednoosobowej spółki z o.o. z inną, osobną działalnością gospodarczą. W efekcie takiego połączenia dochodzi do sytuacji, gdzie różne podstawy do ubezpieczeń nałożą się na siebie.
Jeśli działalność jednoosobowa i udział w spółce z o.o. są prowadzone równocześnie, to za podstawę do naliczania składek przyjmuje się tę formę działalności, która została zainicjowana jako pierwsza. Co istotne, przedsiębiorca ma możliwość dobrowolnego rozszerzenia opłacania składek na inne swoje źródła dochodu lub zmiany pierwotnie wybranego tytułu ubezpieczenia. Oznacza to, że przedsiębiorca może samodzielnie zadecydować, z jakiej działalności będą naliczane składki.
Ważnym aspektem jest jednak to, że w sytuacji, gdy przedsiębiorca osiąga przychód z więcej niż jednej działalności gospodarczej, musi on opłacać składkę zdrowotną oddzielnie dla każdej z nich.
Składki ZUS w wieloosobowej spółce z o.o.
Składki ZUS w kontekście wieloosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością są tematem, który zasługuje na dokładną analizę, zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę różne konfiguracje udziałów i zatrudnienia w takich podmiotach.
Standardowo, członkowie wieloosobowych spółek z o.o. nie są automatycznie zobowiązani do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, chyba że nawiążą z własną spółką formalny stosunek pracy. W takiej sytuacji stają się oni pracownikami spółki, co skutkuje obowiązkiem ubezpieczeń społecznych właściwymi dla zatrudnionych na umowę o pracę. Przepisy regulujące składki ZUS dla wspólników zatrudnionych w spółce z o.o. na podstawie umowy o pracę nie różnią się od tych, które dotyczą standardowych pracowników.
Sytuacja komplikuje się, gdy występują znaczące dysproporcje w podziale udziałów między wspólnikami (np. 99% do 1%). Sąd Najwyższy, w orzecznictwie z 3 lipca 2019 roku, zwrócił uwagę na fakt, że jeśli jeden wspólnik ma prawie pełną kontrolę nad firmą, to prawnie może być traktowany jakby był jedynym właścicielem firmy w kontekście płacenia składek na ubezpieczenie społeczne. Oznacza to, że nawet jeśli firma oficjalnie ma więcej niż jednego właściciela, dominacja jednego z nich może oznaczać potrzebę opłacania składek, podobnie jak w przypadku jednoosobowych działalności gospodarczych. Jest to szczególnie ważne w kontekście prób ominięcia systemu ubezpieczeń społecznych poprzez sztuczne kreowanie struktury udziałów, co zostało wyraźnie zakwestionowane przez orzecznictwo. W świetle prawa takie manewry, mające na celu uniknięcie płacenia składek, są uznawane za niezgodne z zasadami, zwłaszcza gdy jeden wspólnik posiada zdecydowaną większość udziałów.
Podsumowując, wspólnicy spółki z o.o., którzy nie łączą się z nią stosunkiem pracy, z reguły nie muszą opłacać składek ZUS, co stanowi znaczącą różnicę w porównaniu do jednoosobowych spółek z o.o. Niemniej jednak, zarówno zatrudnienie na podstawie umowy o pracę, jak i znaczące dysproporcje w podziale udziałów, mogą wpłynąć na obowiązki ubezpieczeniowe wspólników, co wymaga starannego rozważenia przy planowaniu struktury własności i zatrudnienia w spółce.
Szukasz biura rachunkowego, które zadba o rzetelną księgowość i terminowe rozliczenia?
Składka zdrowotna a członkowie zarządu w spółce z o.o.
Członkowie zarządu oraz prokurenci w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością mają możliwość wykonywania swoich obowiązków na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej lub kontraktu menadżerskiego. W zależności od formy współpracy, ich dochody podlegają odpowiedniemu opodatkowaniu oraz naliczeniu składek, adekwatnie do rodzaju zawartej umowy.
Od roku 2022, w świetle zmian wprowadzonych przez Polski Ład, osoby wykonujące swoje funkcje na mocy uchwały powołania bez dodatkowej umowy o pracę i otrzymujące w związku z tym wynagrodzenie, muszą opłacać 9-procentową składkę zdrowotną. Nie są jednakże zobligowani do uiszczania składek na ZUS.
Spółka z o.o. stanowi atrakcyjną opcję dla wielu przedsiębiorców. Niemniej jednak, zarządzanie sp. z o.o. wymaga nie tylko zrozumienia jej struktury i zasad działania, ale także świadomości zobowiązań, takich jak te związane ze składkami ZUS.
